02.09.2020
Abla: Erkek Egemen Dünyaya İşiyle Başkaldıran Bir Kadın
Abla, yönetmenliğini Kenan Diler’in yaptığı erkek egemen dünyada tamamen erkek işi diye tanımlanan işlerden biri olan tır şoförlüğü yapan ellili yaşlarındaki Hatice Akgün’ün hayatını anlatan bir belgesel. Hatice Akgün küçük yaşlardan itibaren bu işi yapmaya başlıyor. Önce traktör kullanıyor sonrasında ise hafriyat kamyonu. Beraber çalıştığı elemanları da var ama kendisi de bizzat işinin başında. Çocukluğundan itibaren en büyük desteği babasından aldığını söylüyor. Altı çocuğunu bu işinden kazandığı parayla büyütüyor. Aynı işi yapan erkekler bu gözü kara kadın meslektaşlarından gıptayla söz ediyorlar. “Yani bir erkek gibi, hani bir bayan demek zor“ böyle tanımlanıyor Hatice Abla.
Belgeselde kamera hafriyat taşıyan tır şoförü Hatice Akgün’ün iş günlerinde onu takip ediyor. Erkekler arasında üstelik de neredeyse yirmi dört saat, yeri geldiğinde tırında uyuyarak çalışan abla lakaplı Hatice Akgün’ün işinin zor yanlarını da görüyoruz.
Sen işini bilirsin abla, hayırlı işler!
Erkek meslektaşları ona böyle sesleniyorlar. Ne yazık ki erkekler dünyasında var olabilmek için işini bilerek, kararlı mücadeleler gerekiyor. “Benim en kral elemanım on seferde geri gidiyor. Hiçbir şeyime hasta değilim şu geri gidişime hastayım“ gibi erkek dilini hatırlatan konuşmaları var Hatice Abla’nın. Hatice Akgün’ün işinde başarılı olmasının nedeni belki de nerede, kime, nasıl davranacağını çok iyi bilmesi. Yeri geldiğinde meslektaşlarını azarlamaktan hatta küfür etmekten çekinmiyor. Erkek dünyasında var olmak için erkeksi konuşmalar, belki de küfür gerekiyor çünkü karşısındakiler bu tarzdan anlıyorlar ama kadın şoförlerin ayrımını Hatice Abla şöyle dile getiriyor: “Kadın şoförler erkeklerden daha merhametli çünkü anne.” Hatice Akgün’ün neden kendisinin abla olarak çağırıldığıyla ilgili söyledikleri, belgeselin on birinci dakikasından sonra erkeklerle aldatmak üzerine gerçekleştirdiği diyalog da ilgi çekici.
Bir Televizyon Haberinden Festivallere Uzanan Belgeselin Yolculuğu
Hatice Abla hem tırını kullanıyor hem rahatça hayatını anlatıyor. Kenan Diler kendisiyle yapılan bir söyleşide üniversite bitirme projesini hazırlarken bir televizyon haberinde gördüğü Hatice Akgün’ün hayatından ve yaptığı işten, kadın olarak erkekler dünyasında var olmasından etkilendiklerini belirtiyor. Çekimler sırasında Hatice Abla’nın kendilerini çocukları gibi gördüğünü söylüyor. Bu yakın ve samimi ilişki filme yansıyor. Ayrıca Hatice Akgün’ün etrafında onunla birlikte çalışanlar da onu anlatıyorlar. Hangi şartlarda çalıştıklarını da görüyoruz, başkalarının onun hakkında yorumlarını da duyuyoruz. Belgesel bu alanda çalışanların hayatıyla birlikte akıp giderken ilgiyi sonuna kadar canlı tutuyor. Zaman zaman tır içinde çekimler, zaman zaman dış çekimler yapılmış. Hepsi de son derece özenli bir çalışmayla aktarılmış. Yönetmen Kenan Diler, bu belgeseli yapmakla amaç edindiği meselenin belgesel sinemanın gücünü kullanarak aktarmak istediği temayı gerçek kişi ve zaman içerisinde belgeleyip, ulusal ve uluslararası platformlarda paylaşarak çoğu insanın işleyeceği konu hakkında haberdar olmasını sağlamak olduğunu söylüyor.
Birçok festivalde gösterim olanağı bulan ve ödüller kazanan Abla belgeseli, Erciyes Film Atölyesi bünyesinde yapılmış. Bu atölye, Erciyes Üniversitesi İletişim Fakültesi’nin alt yapı çalışmalarına 2008 yılında başlayıp, 2009 yılında kurduğu ve stüdyolar bloğu zemin katındaki beş odasında faaliyet gösterdiği bir uygulama birimi atölyesi. Erciyes Üniversitesi İletişim Fakültesi’nin öğrencileri film çekimi için projelerini atölyeye sunabiliyorlar. Projeleri kabul edildiğinde atölyenin olanakları ölçüsünde çekim desteği alabiliyorlar. Atölye çalışmalarıyla ilgili tüm bilgiler atölyenin web sayfasında verilmiş. Belgesel ve kısa film çekmek isteyen Erciyes Üniversitesi öğrencilerine sunulan bu hizmet kayda değer. (http://efa.erciyes.edu.tr/efatanitim.html)
Abla belgeselini aşağıdaki linkten izleyebilirsiniz.