18.11.2020

Bir Oluş İçinde: Bir Başkadır

Bir Başkadır, Berkun Oya’nın yazıp yönettiği Netflix dizisi. Sekiz bölümlük ilk sezonda İstanbul ve yakın çevresinden farklı yaşamları ekrana getiriyor. Bunu yaparken de karakterleri karikatürize etmeden oldukları gibi sunmaya çalışıyor. Konu bu kadar yerel olunca da anlatıma da bu yerellik işliyor ve bazen yabancılaştıran yeşilçamvari ögelerden yardım alıyor. Hikâyelerin gerçekçi anlatılmasıyla kurgunun getirdiği romantizm birleşince ortaya oldukça özgün bir iş çıkıyor.

Tiplemenin yerine gerçek karakterler

Sabit kamerayla akan uzun diyaloglu sahneler karakterleri tanıtmaya çalışmaktan çok karakterlerin hayattaki pozisyonlarını ve birbirlerine bakış açılarını aktarıyor. Birbiriyle kesişen yedi farklı hayat ve bu kesişmelerden haberi olmayan insanların farkında olmadan kurdukları ortak yaşam senaryoyu oluşturuyor. Bir Başkadır on bölümde toplam yedi aksta akarken hikayelerin ağırlıkları bölümlerden bölümlere değişiyor. Bu hikayeler içinde neredeyse herkes var. Gündeliğe giden ve küçük bir köyde abisinin ailesiyle yaşayan Meryem (Öykü Karayel), seküler Türkiye’nin varlıklı bir ailesinden gelen psikiyatr Peri (Defne Kayalar) var.

Hakları olanı istedikleri için kendi topraklarında barınamayıp İstanbul’da bir hayat kurmak zorunda kalmış başka bir psikiyatr Gülbin (Tülin Özen) ve ailesi, bireyselleşmenin getirdiği yabancılaşmayla kendisine de yabancılaşmış Sinan (Alican Yücesoy) da var. Geçmişinin kendisini avladığı Ruhiye (Funda Eryiğit), içinden gelenle ailesinden öğrendikleri çatışan hocanın kızı Hayrunnisa (Bige Önal) da var. Oyunculuğunu sorgulayan popüler dizi oyuncusu Melisa (Nesrin Cavadzade) da var ki Türkiye’deki dizi sektörünün bir anektodu gibi. Bu dizide sokakta görüp, günlük hayatta karşılaşabileceğiniz herkes var ve hepsi gerçek. Aralarında güçlü olansa yok.

Yargılamalar, önyargılar, sebepler

Hazır karakter çeşitliliği bu kadar çokken Bir Başkadır, bu karakterlerin birbirleri hakkındaki görüşlerini ve önyargılarını da aktarmaya çalışıyor. İzleyici her karakterle özdeşlik kuruyor ve karakterlerin başkası hakkındaki fikirlerinin sebeplerinin de farkına varıyor.

“Gizli faşist” etiketinin yapıştırıldığı Peri büyüdüğü ortamla gerçekte var olanı bağdaştırmakta zorlanıyor ve bu durum mesleğine de yansıyor. Türbanlı Meryem, onun kendi içinde çözemediği problemlerin kilit noktası. Empati kuramayacağı kadar yabancı bir tip. Üstelik empati kurmaktan da çekiniyor çünkü şimdiye kadar öğrendiği her şeye ters. Bu noktada Meryem’i inançlı ve eğitimsiz olduğu için ne kadar yargılamak mümkünse Peri’yi de yargılamak o kadar mümkün ama hikaye bu ya Peri’nin psikiyatristi Gülbin de kendi çatışmaları yüzünden Peri’yi yargılıyor. Kısacası dizideki karakterler birbirlerini durmaksızın yargılarken izleyici hepsiyle empati kurabiliyor.

Hoca?

Dizinin ilgi çekici noktalarından biri de hoca denince Peri’nin aklında oluşan fikirle dizide var olan hoca karakteri arasındaki farklar. Modern dünyayla iç içe büyümüş Peri’nin hoca algısı her şeyi dikte eden, çevresindeki eğitim durumu düşük insanları kendi etkisi altına alan “kötü” bir insan.

Günlük hayattaki hocaysa gelip kendisine danışanları bildikleri doğrultusunda yönlendiren kimseyle bir derdi olmayan bir insan. Üstelik hocanın da kendi hayatı, kendi dertleri var. Peri’nin aklını bu kadar meşgul etmesini gerektirmeyecek bir karakter. Ama Peri hayatında hiç hoca tanımadığı için belki de tanımak istemediği için bunun farkına varacak durumda değil. Kafasındaki akvaryumunsa farkında ama çıkış kendisi için büyük bir yıkım getireceğinden bir adım atmaya hep çekiniyor.

Biraz zoom in biraz da zoom out

Bir Başkadır’da hayat bir oluş içerisinde ve izleyici karakterlerin bu oluş içindeki ilerleyişini görüyor. Bu yönüyle her şey gerçek gibi ama Yeşilçam müziklerinin getirdiği romantizm izleyicinin bir dizi izlediğinin farkına varmasını sağlıyor.

Görünce biraz yadırganan zoom in ve zoom out çekimler de dizinin anlatımına tam oturuyor çünkü dizi izleyicinin büyükşehir insanlarının hayatlarına yakınlaşmasına ve uzaktan aldıkları pozisyonlara bakmasına vesile oluyor. Konusu ve biçimiyle en özgün yerli diziler arasında yer alan Bir Başkadır kesinlikle önyargısız bir şekilde görülmesi gereken yapımlardan. Önyargılarınızı kuşanırsanız da kusurlu bulabileceğiniz bir iş.