14.05.2018
Rita Hayworth: Nam-ı diğer Gilda
Rita Hayworth: Nam-ı diğer Gilda
Rita Hayworth’u belki de en çok Sezen Cumhur Önal’ın saatler süren jeneriklerinden hatırlıyoruz; saçlarını iki koluyla yukarı atmış, biraz şaşkın, çokça çekici bir bakışla karşımıza çıkan Rita… Veya eldivenlerini bir bir sıyırırken kollarından şarkı söyleyen Rita… Yani Gilda…
Sinema tarihinin en seksi karakterleri sıralamalarında her zaman üst sıralarda bir isim vardır: Gilda. Öyle ki Gilda karakterinin kendisine can veren Rita Hayworth’dan bile daha çok tanındığını söylemek abartılı olmaz. Zaten Hayworth hayatına giren tüm erkeklerin Rita’yı değil Gilda’yı istediklerini söylemişti; “Gece Gilda ile yatıp sabah Rita ile uyandıklarında hayal kırıklığına uğruyorlardı.”
Rita Hayworth ya da asıl adıyla Margarita Carmen Cansino 17 Ekim 1918’de İspanyol asıllı bir babanın ve Amerikalı dansçı bir annenin çocuğu olarak New York’ta doğdu. Anne ve babası profesyonel dansçılardı ve Rita küçüklüğünden itibaren dans ile iç içe yaşamak durumunda kaldı. Ailesinden aldığı eğitimle dansa başlayan Rita bir süre sonra hayatın tümüyle danstan oluşmadığının farkına vardı ve yeni uğraşlar bulmaya başladı.
On iki yaşında oyunculuk dersleri almaya başlayan Hayworth, on beş yaşında Fox stüdyosu ile bir sözleşme imzaladı. Bir iki minik rolden sonra Hayworth “Dante’s Inferno” ile nispeten ciddi bir rol kapmayı başardı. Bu filmin künyesinde adı Rita Cansino olarak geçiyordu. Bir süre küçük rollerle idare etmek zorunda kalan Hayworth 1938 yılında rol aldığı “Who Killed Gail Preston?” filmi ile dikkat çekmeyi başardı. 1941 yılında rol aldığı “Strawberry Blonde” ve “You’ll Never Get Rich” Hayworth’u yıldız yaptı. O sırada yirmi üç yaşında olan ve güzelliğinin zirvesinde bulunan Hayworth, erkeklerin aklını başından alırken yaşadığı aşklarla da gündemde kalmayı başarıyordu. 1937 yılında evlendiği Edward C. Judson ile yaşadığı çalkantılı evlilik, 1943 yılında sona erdi. Hayworth bu evliliğin hemen ardından usta yönetmen Orson Welles ile evlendi. Welles arkadaşları ile 2000 dolarına bahse girerek Hayworth’u tavlayacağını iddia etmişti. Welles 2000 doları kazandı kazanmasına ama çift beş yıl süren evlilikleri boyunca pek de huzurlu olamadılar.
Küçüklüğünden itibaren aldığı dans eğitimi sayesinde müzikal filmlerde çok başarılı olan Hayworth bu dönemde rol aldığı “You Were Never Lovelier”, “Tales of Manhattan” gibi filmlerle yerini sağlamlaştırdı. Bu sırada ABD’nin savaşa girmesi ile askerlere moral vermek için çeşitli faaliyetlere katılan Hayworth, 1944 yılında rol aldığı “Cover Girl” filmi ile seksi vücudunu ön plana çıkardı.
1946 yılında rol aldığı “Gilda” Rita Hayworth”un kariyerinin zirvesi oldu. Kumarhane sahibi Ballin Mundson’ın güzel ve çekici eşi Gilda aynı zamanda kocasının Buones Aires’deki kumarhanesinde güvenlik görevlisi olarak çalışan eski kumarbaz Johhny Farrel’in eski sevgilisidir. Aralarındaki çekimin farkına varan Mundson ikisini bir araya getirmeye karar verir ve Farrel’i karısının koruması yapar. Bu unutulmaz kara filmde canlandırdığı Gilda karakteri ile özdeşleşen Rita Hayworth özellikle “Put The Blame on Mame” şarkısı eşliğinde striptiz yaptığı sahne ile sinema tarihinin unutulmazları arasındaki yerini alır. Bugün bile Rita Hayworth denince akla Gilda’nın gelmesi filmin ve Hayworth’un başarısının bir göstergesi olsa gerek. Gilda hakkında anlatılan sayısız efsane vardır ama Amerikalıların nükleer denemeler sırasında Bikini adasına attıkları bombaya “Gilda” adını vermesi bunların arasında en ilginçlerinden biridir.
“Gilda”dan sonra kazandığı şöhreti iyi değerlendiren ve rol aldığı filmlerle ününe ün katan Hayworth, 1953’te rol aldığı “Salome”dan sonra 1957”ye kadar sinemadan uzak kaldı. 1957 yılında “Pal Joey” adlı müzikal ile sinemaya dönüş yapan Hayworth, bu filmle birlikte müzikal ağırlıklı filmlerde rol almaya devam etti ancak güzel yıldız artık eskisi kadar sık film çevirmiyordu. 1966’dan itibaren Avrupa’da şansını deneyen güzel yıldız İtalya’da “L’Avventuriero” ve “Bastardi” gibi filmlerde rol aldı.
70’li yılların sonunda yakalandığı alzheimer nedeniyle sinemadan koparak kendi köşesine çekilen Hayworth, 14 Mayıs 1987’de doğum yeri New York’ta hayata veda etti. Toplam beş kez evlenen güzel yıldızın Orson Welles ve Prens Aly Khan’dan birer kızı bulunuyor.