SEKANS: 4 Ay, 3 Hafta ve 2 Gün

Romanya’nın kadınlarını, aynı kadınların çaresizliğini ve dibe vuruşunu bütün çıplaklığıyla anlatır yönetmen Cristian Mungiu. Bu dibe vuruşta payı olanın sadece onlar değil; senin, benim, onun ve ekranın diğer yakasında kalanlar olduğunun sadece altını çizmez; kalem, kâğıdın altından masaya değipte yırtılana kadar kazır. Kazıdığı bu gerçekçi sinemanın yükünü tuttuğu genç kadınlardan çok, onları sanki vicdan yapıyormuşçasına iç çeken bizler yükleniriz. Tartılan ağırlığı ise doğrudan koymaz Romanyalı yönetmen Mungiu; yavaş yavaş vadinin ya da şehrin bütün patikalarını gezerken sanki bir öncekiyle bir sonrakini kıyaslamamızı istercesine yükler belimize.

Seksenlerin iç karartan doğumunda bir Romanya karşılar bizi “4 Luni, 3 Saptamâni si 2 Zile”nin soğuk atmosferinde. Bu soğukluk takvime kazınan mevsimin ötesinde bir termometreyi taşımayı zorunlu kılan, Çavuşesku yönetimindeki Romanya yani sahte bir Romanya. İnsanların yaşadıkları ile gösterilen yaşanmışlık arasındaki uçurumun Bükreş çıkmazlarını çoktan aştığı bir seremoninin çıkmazı. İşte bu çıkmazların arasında çıkmaz sokağa giren iki kadının öyküsü 4 Ay, 3 Hafta ve 2 Gün. Yurt odasında krokiyi çizen Otilia (Anamaria Marinca) ve Gabita (Laura Vasiliu)’nın krokiyi hızla otel odasına taşıdıkları trajik bir hikâye. Seks ve sonrasında gelen, gelmemişse bile gelecek olan ağır yıkımın sonuçlarının, o sonuçlar beklenmeden “neden” kısmında en acı şekilde deneyimlendiği, deneyimlenmek zorunda kalındığı bir öykü. Değil kürtaj olmanın, bir erkek ve kadının evlilik dışı birlikte olma ihtimalinin devlet tekelinde yasaklandığı ve sancıları hâlâ devam eden bir toplumun yelpazesi. Bu yansımadan payına düşeni alan şekil A ve şekil B’nin sırtlarını birbirine yaslayan, yaslamaya mecbur kaldıkları günlerini birbirlerinden uzaklaştırdıkları bir sekansa iteliyoruz yazımızı. Her ne kadar filmin masaya yatırılması gereken açılış jeneriği ile kapanış jeneriği arasında kalan bir düzine sekans olsa da dolaylı yoldan suça ortak olan bizlerin, bu dolaylı yeleği çıkarıp doğrudan ortak olduğumuz bir masaya oturuyoruz. 4 Ay, 3 Hafta ve 2 Gün’ün kapanışla birlikte avucumuza bıraktığı menüye ön ayak olan o son masa.

Otele dönen ve çaresizce Gabita’yı arayan Otilia, onu kaldıkları otelin verandasında bulur. Otel görevlisinin içeride bir düğün organizasyonu olduğunu ve arkadaşının dışarıda olduğunu söylediği bir önceki sekansta otelde bir evlilik arifesinin olduğuna şahit oluruz. Bahçede arkadaşının yanına gelen ve endişesini dile getiren Otilia, Gabita’yı sigara ve gazoz içerken bulur. Bebek konusunu halledip halletmediğini soran Gabita’ya cevap hemen gelir. Bu konuda artık konuşmak istemediğini dile getiren Otilia’nın hemen ardından garson masaya yanaşır ve düğün için hazırlanan menüden bir tabağı Gabita’nın önüne bırakır. Tabağın içinde sığır eti, domuz fileto, ciğer, ilik gibi envai çeşit etin harmanlandığı bir et yemeği vardır. Otilia’ya bir şey isteyip istemediğini soran garsona bir gazoz daha istediğini söyleyip onu gönderen Otilia, gelecek gazozu beklemeden masada yarım duran gazozu bardağına doldurur ve içer. Nitekim çarçabuk rahatlama ihtiyacındadır. Sanki arkadaşının bir sonraki hamlesini de görmüş olacak ki bu rahatlama zemine daha bir sağlam oturur. Zira Gabita, önüne gelen et dolu tabağa bakmaz bile. Masada duran menüyü alır ve onu seyreden gözleri umursamadan menüyü uzun uzun okur. Arka fonda devam eden ve bütün hareketliliğine yansıyan camdan eşlik ettiğimiz bir düğün ve bu düğünün uzandığı hayat metaforu, masada bitmekte olan ama beklenen rahatlığı getirdiğine yahut getireceğine hiç mi hiç inanmadığımız bir gazoz, yaşanan süreci büyük bir hızla askıya alan ve yaşanacak hadiselerin seçici tarafına odaklanan Gabita ve son olarak taşıdığı yükü biriyle paylaşmak isteyen ve süreçte yalnız olmadığını dile getiren bize ansızın dönen bir çift göz. Sanki hep yanı başında olduğumuzu bilen ve bu filmin filmsel anlamına ne de çabuk inandığımızı, daha da ötesi nerede durduğumuzu sorgulayan bir çift göz, Otilia’nın gözleri: Tedirgin ve büyük bir boşlukta hâlâ dönmekte olan.

https://www.youtube.com/watch?v=v3w48jYOzMc&feature=youtu.be